Μια σημείωση του 2007 για την ηλεκτρονική έκδοση του Ich bebe

Το βιβλίο Ich bebe * Όταν οι αμαξάδες μαστιγώνουν τ’ άλογα ολοκληρώθηκε στο χρονικό διάστημα ανάμεσα στον Δεκέμβριο του 2005 και τον Ιούνιο του 2007. Αυτή η ηλεκτρονική δημοσίευση είναι η πρώτη έκδοση του βιβλίου και θα συνεχίσει να υφίσταται σε ελεύθερη διαδικτυακή πρόσβαση ανεξάρτητα από την όποια έντυπη εκδοχή του.

Το Ich bebe γράφτηκε για να είναι (ή, σωστότερα: θα ήθελα να είναι) μια α ν ι σ τ ό ρ η σ η – ακριβώς έτσι όπως ακούγεται. Το βιβλίο χωρίζεται σε πρόλογο, εξήντα κεφάλαια και επίλογο. Το κεφάλαιο 39 («Το πτωματόστρωτο») πρωτοδημοσιεύτηκε στο βιβλίο μου Σημειώσεις για το τρεμάμενο σώμα (τυπωθήτω, 2006). Στο ίδιο βιβλίο και ως μέρη του κειμένου «Το θαμπό ταξίδι» δημοσιεύτηκαν οι πρώτες, ανολοκλήρωτες εκδοχές των κεφαλαίων 22 («Χειμωνιάτικη ιστορία»), 33 («Ο Νέρωνας πλήττει»), 45 («Στα νεκροταφεία του Καΐρου βραδιάζει») και 52 («Οι μελανιασμένες Νύμφες του ποταμού»). Στο κεφάλαιο 45 τα αρχικά Α.Κ. της αφιέρωσης παραπέμπουν στον φίλο μου Αλέκο Καρδασιάδη.

Το Ich bebe το υποστήριξαν με την ανάγνωσή τους και τις παρατηρήσεις τους ο Κώστας Δεσποινιάδης και ο Θανάσης Φωτιάδης.

Και αυτό το βιβλίο μου είναι ελεύθερο δικαιωμάτων και μπορεί να αναπαραχτεί εν όλω ή εν μέρει δίχως οποιαδήποτε άδεια.

Θανάσης Τριαρίδης, Ιούλιος 2007

***

…και μια σημείωση του 2008 για την πρώτη έντυπη έκδοση του Ich bebe

Περίπου 15 μήνες μετά την ηλεκτρονική έκδοση του βιβλίου μου Ich bebe * όταν οι αμαξάδες μαστιγώνουν τ’ άλογα, κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία και η έντυπη έκδοσή του από τις εκδόσεις τυπωθήτω (http://www.dardanosnet.gr/home/book-details.php?id=1610). Την μορφοποίηση της έκδοσης και το εξώφυλλο τα έφτιαξα εγώ, την σελιδοποίηση η Διονυσία Ροσγοβά, τις διορθώσεις η Μαρία Ράμμου, ενώ ο Κυριάκος Αθανασιάδης έκανε μια ακόμη ανάγνωση του κειμένου (όλες οι μικροαλλαγές έχουν περάσει καις την ηλεκτρονική έκδοση).

Στο συμβόλαιό μου με τον εκδότη τηρούνται ακριβώς οι ίδιοι όροι με το αντίστοιχο συμβόλαιο των μελένιων λεμονιών. Η ελεύθερη ηλεκτρονική κυκλοφορία του βιβλίου (http://www.triaridis.gr/ichbebe/) θα εξακολουθήσει ανεξάρτητα από την έντυπη έκδοση – ενώ, μετά από δική μου επιθυμία, παραιτήθηκα από κάθε συγγραφικό ποσοστό (όπως και σε όλα τα υπόλοιπα βιβλία μου).

***

Στο ενημερωτικό mail που έστειλα στη λίστα διευθύνσεών μου στις 8 Νοεμβρίου του 2008 έγραψα δυο λόγια για το Ich bebe. Τα αντιγράφω εδώ – ίσως να μην είναι εντελώς περιττά:

[…] Επειδή αρκετοί από σας με ρωτούνε τι σημαίνει ο τίτλος, σας δίνω μια άκρη:

Το πρωινό της 3^ης Ιανουαρίου του 1889 στην πλατεία του Καρόλου Αλβέρτου στο Τορίνο ένα αμαξάς μαστιγώνει το άλογό του – όπως συνήθως. Ο περαστικός Φρειδερίκος Νίτσε ορμάει κλαίγοντας και αγκαλιάζει τον λαιμό του ζώου· αμέσως μετά σωριάζεται καταγής. Ήταν, λένε, το σημείο μηδέν της διανοητικής κατάρρευσης –ή του ολοκληρωτικού επαναπροσδιορισμού– του Γερμανού (;) φιλοσόφου (;;;), έντεκα χρόνια πριν τον βιολογικό του θάνατο, τον Αύγουστο του 1900.

Τρεισήμισι χρόνια αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 1892, ο Νίτσε βρίσκεται παράλυτος στο κρεβάτι του και βυθισμένος (;) στην ασυνειδησία: όταν η μητέρα του τον ρωτάει, κατά τη συνήθειά της, «με αγαπάς;» επιμένει να της απαντάει αντί για Ich liebe (σε αγαπώ) την φράση Ich bebe (που σημαίνει τρέμω). Λανθάνουσα γλώσσα ενός σβησμένου νου – ή κάτι άλλο;

Από εκεί και πέρα, έχω μιλήσει άλλοτε για την (ενδεχόμενη) ορμή ενός αποσχηματισμού των αφηγήσεων (http://www.triaridis.gr/kopse/note/). Μονάχα να συμπληρώσω αυτό: στα λεμόνια αναφερόμουν (: ήθελα να αναφερθώ) στους γκαβλωμένους ανθρώπους, σε όλους τους ανθρώπους, προγενέστερους, παρόντες και μεταγενέστερους. Στο Ich bebe ήθελα να αναφερθώ στον εαυτό μου.

***

Μα τώρα ας στρέψω την προσοχή σας σε κάτι άλλο, κάτι πολύ μεγαλύτερο από το όποιο βιβλίο μου. Ας μοιραστώ μαζί σας μια πολύ πρόσφατη εμπειρία (που ίσως, ωστόσο, και να είναι πολύ κοντά στο αίνιγμα εκείνης της στερνής φράσης του Νίτσε…)

Τον Δεκέμβριο του 1982 ο Κλάους Νόμι έκανε την τελευταία του περφόρμανς στη σκηνή του Μονάχου. Ήταν βαριά άρρωστος – ωστόσο τότε κανείς δεν ήξερε την αρρώστια με το όνομα AIDS: οι φήμες σέρνονταν για μια μυστηριώδη τρομερή χολέρα, μια φριχτή κατάρα που μάραινε το σώμα και το έλιωνε… Ο Νόμι πέθανε λίγους μήνες αργότερα, στις 6 Αυγούστου του 1983, στα 39 του χρόνια. Η στάχτη του σκορπίστηκε πάνω από την Νέα Υόρκη, όπως είχε ζητήσει.

Το κοινό του Μονάχου είδε τον Νόμι να βγαίνει στη σκηνή τρεμάμενος και να τραγουδάει ένα και μοναδικό τραγούδι: ήταν το Cold Song – η άρια του Ψυχρού Νου από τον Βασιλιά Αρθούρο, μια ημιόπερα (: υβριδική συνθέση, προστάδιο της όπερας) γραμμένη το 1691 από τον άγγλο συνθέτη Χένρι Πέρσελ (1658-1605), βασισμένη σε λιμπρέτο του ποιητή Τζον Ντράιντεν (1631-1700). Ο Ψυχρός Νους (Cold Genius), τραγουδώντας πάνω στις διάσημες επαναλαμβανόμενες τρέμολο συγχορδίες για έγχορδα, γυρεύει να γυρίσει στα έγκατα της γης, να ξαναπαγώσει μέσα στο θάνατο:

What power art thou, who from below

Hast made me rise unwillingly and slow

From beds of everlasting snow

See'st thou not how stiff and wondrous old

Far unfit to bear the bitter cold,

I can scarcely move or draw my breath

Let me, let me freeze again to death.

Δείτε, όσο αντέχετε, αυτό που έκανε ο Νόμι εκείνο το βράδυ του 1982 – το πώς διάλεξε να αποχαιρετήσει την μουσική, τον κόσμο, την τέχνη. I can scarcely move or draw my breath – σε πρόχειρη μετάφραση: μόλις που μπορώ να κινηθώ και ν’ ανασάνω… Δείτε (ακούστε;) τον τρόπο που κλείνει την άρια, εκείνο το στερνό Let me, let me freeze again to death. Δείτε (ή ό,τι άλλο) το καταληκτήριο βλέμμα του (εκεί, στο 4.29΄΄ με 4.35΄΄ του βίντεο), το πώς βυθίζεται μέσα στο στερνό death… Σαν ένα σπαθί που μπήγεται μέσα σε ένα άλλο, ατσάλι μέσα στο ατσάλι… Ναι, πάντοτε οι αμαξάδες μαστιγώνουν τ’ άλογα – αλλά…

http://www.youtube.com/watch?v=3hGpjsgquqw

Ήταν βαθιά μέσα στη νύχτα, όταν βρήκα το βίντεο στο you-tube. Κάτι σαν ενύπνιο που ξέφυγε και γυρίζει αδέσποτο για να σε βρει… Ich bebe: πάντοτε μέσα στη νύχτα συμβαίνει κάτι περισσότερο απ’ τον ύπνο μας.

Θανάσης Τριαρίδης, Νοέμβριος 2008